Chodź nie zdajemy sobie z tego sprawy efekty pracy geodetów widać wszędzie. Od chodników, po wytyczone działki, rozgraniczenia, stawiane budowle, projekty osiedli i domów. Czym tak naprawdę zajmuje się geodezja i co należy do najważniejszych zadań geodety?
Definicja
Geodezja jest to nauka zajmująca się badaniem kształtu i rozmiarami Ziemi. Do głównych zadań geodety należy między innymi wyznaczaniem pomiarów poszczególnych fragmentów naszej planety. Oprócz wykonywania pomiarów oraz opisywania wielkości i kształtu Ziemi, geodezja obejmuje również swoim zakresem ustalanie punktów na powierzchni planety. Geodezja również jest nazywana potocznie matematyką Ziemi.
Termin „geodezja”
Słowo ‘geodezja’ pochodzi z języka greckiego i oznacza dosłownie „dzielenie ziemi”: geo – ziemia, daiomai – dzielę. Za twórcę tego słowa uznaje się Arystotelesa. Na początku w języku polskim nie używano tego pojęcia. Nauka ta nazywana była miernictwem i geodezją niższą. Geodezja oznaczała również badania, których celem było poznawanie otaczającego nas świata, a także w stosunku do prac o praktycznym charakterze, których skutkiem był podział i ustalenie wielkości danego obszaru.
Podtypy geodezji
W zakresie nauk geodezyjnych wyodrębnia się jej kilka podtypów, które różnią się od siebie pod względem wielkości badanego obszaru, bądź od rodzaju badanego, czy mierzonego miejsca.
Ze względu na wielkość powierzchni, na której przeprowadza się pomiary można wyróżnić: geodezję niższą, która swoim zakresem obejmuje pomiary lokalne, np. okolice dużych miast – dla takich pomiarów przyjmuje się dla uproszczenia, że Ziemia jest płaska. W geodezji wyższej pomiary dotyczą większych powierzchni: krajów, kontynentu itp. Przyjmuje się w niej, dla dokładności pomiarów, iż Ziemia ma kształt kuli, bądź elipsoidy obrotowej. Ma to zapewnić precyzyjność obliczeń.
Geodezja może również dzielić się ze względu na to, jakich rodzajów terenów użytkowych dotyczy, np. geodezja gospodarcza, geodezja górnicza, czy satelitarna. Wymienia się również wśród niej topografię (zajmuje się rzeźbą terenu), kartografię (obejmuje m.in. tworzenie, rysowanie i czytanie map), grawimetrię (pomiary przyspieszenia ziemskiego dla badań pola grawitacyjnego Ziemi i różnic w budowie skorupy ziemskiej), fotogrametrię (obejmuje pomiary na podstawie zdjęć satelitarnych), rachunek wyrównawczy, teledetekcję czy nawet astronomię geodezyjną (zajmuje się obliczeniami azymutów przy pomocy pomiarów gwiazd, a także obliczaniem pozycji na powierzchni sfery oraz elipsoidy), a także kataster nieruchomości (rejestr publiczny o gruntach i budynkach oraz o ich właścicielach i władających).
Podsumowując można stwierdzić, że geodezja zajmuje się pomiarem Ziemi za pomocą różnych metod i narzędzi, na podstawie których tworzy się mapy. Zarówno geodezja niższa, jak i wyższa znajdują praktyczne zastosowanie w codziennym życiu człowieka.
